جراحی چاقی چیست؟ بررسی ۳ روش پرکاربرد جراحی چاقی

 

جراحی چاقی به انگلیسی:  (bariatric surgery) یا جراحی لاغری  یکی از درمان های چاقی است که با استفاده از تکنیک های عمل جراحی معده، اکثراً با روش های لاپاروسکوپی قابل انجام است.

نام برخی از روش‌های جراحی لاغری عبارتند از:

حلقه گذاری قابل تنظیم معده (Adjustable gastric band)
بالون معده (Gastric balloon)
گاسترکتومی آستینی (Sleeve gasterectomy)
جراحی کنار گذاری معده (ROUX-EN-Y gastric bypas)
تا کردن معده (Gastric Plication)
جراحی انحراف بیلیو پانکراتیک (duodenal switch)
بازسازی معده با حلقه گذاری عمودی Vertical banded gastroplasty surgery

فواید جراحی چاقی

جراحی چاقی به منظور کمک به کاهش وزن اضافه در افرادی بای شاخص توده بدنی بسیار بالا توصیه می شود و به همین دلیل می تواند با مشکلات ناشی نظیر آپنه خواب و پایین بودن کیفیت زندگی مقابله کنید. برخی از سایر مشکلات که جراحی چاقی به رفع آن ها کمک خواهد کرد شامل موارد زیر هستند:

بیماری های قلبی
دیابت نوع ۲
فشار خون بالا
ناباروری
سکته
آپنه انسدادی خواب
و سایر موارد نظیر آسیب به مفاصل و ستون فقرات هستند.

عوارض جراحی لاغری

مانند سایر عمل های جراحی ، جراحی چاقی یا به نوعی جراحی لاغری نیز برخی ریسک ها و عوارض احتمالی به همراه دارد. لازم به ذکر است برخی از این عوارض ریسک آسیب در کوتاه مدت و برخی دیگر ریسک آسیب در بلند مدت را به همراه دارند. این خطرات احتمالی شامل موارد زیر هستند:

خونریزی بیش از حد
عفونت
واکنش های بدن به داروهای بیهوشی
ایجاد لخته خون
ایجاد مشکلات ریوی و تنفسی
ترشح و خروج مایع از سیستم گوارشی
مرگ (موارد بسیار نادر)

 

انواع جراحی چاقی

رشته جراحی چاقی معده از بدو تولد تا الان مورد تهاجم و تاخت و تازهای زیادی قرار گرفته و در حال حاضر که به نوجوانی و بلوغ خود رسیده، الان دیگر بسیاری قدر و قدرت او را فهمیده اند و متوجه شده اند که با شاخص توده بدنی بالای ۴۰ نیاز به اهرمی قوی چون جراحی باریاتریک است و ورزش و رژیم به تنهایی چاره ساز نیست، به ویژه اینکه در دو دهه اخیر با تقویت صنعتی شدن (افزایش سیستم های حمل ونقل عمومی، تغییر شیوه زندگی و افزایش مصرف Fast food ) این مشکل حادتر شده و کشور های توسعه یافته نیز درگیر بیماری های غیر واگیر مثل چاقی شده اند.

انواع جراحی چاقی؛ روش لاپاراسکوپی

 

 

 

امروزه جراحی چاقی فقط به روش لاپاروسکوپی معنی پیدا می کند چرا که جراحی باز و برش بزرگ عوارض را بالا می برد، همان گونه که در ابتدا روش هایی چون جراحی ویلکینسون به وسیله مش، گاستروپلاستی Mason، بایپس های ژژنوایلئال، پلیکاسیون معده، باند معده و بیلیوپانکراتیک دایورژن برای جراحی باریاتریک مطرح و انجام می شد ولی بعضی از این روش ها به علت عوارض و بعضی دیگر به علت عدم تاثیر به سرعت کنار رفتند.

پرکاربردترین انواع جراحی لاغری

در حال حاضر بیشترین جراحی که در دنیا انجام می شود.
۱.اسلیو
۲.بایپس کلاسیک
۳.بای‌پس تک آناستوموز معده(مینی بایپس)
۴.بیلیو پانکراتیک دایورژن/دئودنال سویچ(BPD/DS)
۵.باند معده
و روش هایی مثل SASJ,SASIو SADI که هنوز استاندارد نشده‌اند و کمتر استفاده می شوند.

ما سه نوع جراحی اول را که بیش از ۹۰ درصد اعمال جراحی چاقی را تشکیل می دهند به صورت مختصر برایتان توضیح می دهیم.

 

انواع عمل جراحی چاقی؛ عمل اسلیو معده

اما اسلیو معده که بیشتر مردم و پزشکان آن را به عنوان نماد جراحی چاقی می شناسند، الان بیش از ۵۰ درصد جراحی چاقی را در دنیا به خود اختصاص داده است.اسلیو در لغت به معنی آستین بوده و ما در این عمل روی لوله با سایز مناسب که از طریق دهان وارد معده می شود ۸۰ درصد معده بریده و از بدن خارج می کنیم و معده شبیه موز می شود، در نتیجه نه تنها ترشح هورمون گرلین(مسئول گرسنگی) که در قسمت فوقانی معده بوده و برداشته شده کاهش پیدا می کند، بلکه حجم معده هم کاهش پیدا کرده و با دو تا چهار قاشق غذا فرد سیر می شود.

 

 

این جراحی محدود کننده حجم و غیر قابل برگشت بوده و مناسب اشخاصی است که حجیم خوار بوده و در هر وعده غذایی نان و برنج بیش از افراد عادی مصرف می کنند، این جراحی برای افرادی که هر کدام از مواد غذایی ذیل را بیش از دو مرتبه در هفته مصرف می کنند، مناسب نیست و احتمال برگشت وزن در آنها دوسال بعد از عمل جراحی بالاست:

۱.تخمه و آجیل
۲.شیرینی جات، آب میوه و نوشابه
۳.چیپس و پفک
۴.بستنی

همچنین در افرادی که علائم مکرر بازگشت اسید معده به مری چه در شرح حال و چه در آندوسکوپی دارند، اسلیو مناسب نیست، در افرادی که بیماری التهابی روده(کرون) دارند و یا افرادی که احتمال بازگشت به مصرف سیگار،قلیان و یا الکل در آنها بالاست اسلیو بهترین گزینه است.

 

روش های جراحی لاغری؛ بای‌پس کلاسیک

جراحی بعدی که درباره آن صحبت می کنیم بایپس کلاسیک است که عمل استاندارد طلایی جراحی چاقی در کل دنیاست، در این روش کیسه (pouch) کوچکی از معده به حجم حدود ۶۰ سی سی درست می شود و ۱۲۵ سانتیمتر اول روده باریک بریده شده و به این کیسه دوخته می شود پس هیچ قسمتی از معده از بدن خارج نمی شود اما غذا وارد قسمت اعظم معده و ۱۲۵ سانت روده باریک نمی شود،در ادامه این روش بازوی روده باریک که صفرا را می آورد قطع شده و با فاصله ۷۵ سانتی متری به بازویی که غذا وارد آن می شود دوخته می شود.

 

 

پس در این روش چهار دوخت و دوز داریم یکی روده به معده، بعدی روده به روده و دو دوخت و دوز شامل دو فضای جدید که بین روده ها ایجاد شده و در نتیجه زمان انجام این عمل حدود یک ونیم الی دو ساعت و دو برابر اسلیو معده چیست؟ است اما در این روش کاهش وزن به تدریج تا یک و نیم سال ادامه پیدا کرده و افتادگی پوست صورت و تنه از بقیه روش ها بسیار کمتر است و کیفیت زندگی در این روش بهتر از بقیه روش ها است ولی با توجه به اینکه جراح مهارت بسیار بالاتری نیاز دارد و زمان بیشتری که از جراح می گیرد، بسیاری از جراحان این روش را انجام نمی دهند.

 

این روش مناسب چه افرادی هست

این روش برای افراد ریزه خوار، حتی حجیم خوار و به ویژه در افرادی که رفلاکس معده به مری و التهاب قسمت تحتانی مری در آندوسکوپی دارند، بهترین گزینه است.

اما اگر در آندوسکوپی متاپلازی، دیسپلازی و یا پولیپ هایی دیده شود که نیاز به بررسی سالانه با آندوسکوپی دارند و در بای پس معده کلاسیک این روش بسیار دشوار می شود، اسلیو گزینه مناسبی است.

 

روش های جراحی چاقی، مینی بایپس

و در آخر مینی بای‌پس (بایپس تک آناستوموز معده ) که اولین بار توسط آقای راتلج مطرح شد و به سرعت جایگاه خود را پیدا کرده و روز به روز محبوبیت بیشتری در بین فلوشیپ های لاپاروسکوپی و بیماران پیدا کرد.

در این جراحی بر خلاف بای‌پس کلاسیک، کیسه بلندی از معده درست می شود و ۱۵۰ تا ۱۷۰ سانت روده مسیرش تغییر داده شده و به این کیسه دوخته می شود و غذا وارد قسمت اعظم معده و روده ای که بایپس شده نمی شود، این عمل بای پس تک آناستوموز حساب شده و فقط روده در یک مکان به معده دوخته می شود و انجام آن از نظر تکنیک عمل آسانتر از بایپس کلاسیک است.

 

با توجه به اینکه این عمل سوجذبی بوده و قدرت بسیار بیشتری نسبت به بایپس کلاسیک دارد بهتر است در افرادی ریزه خوار یا شیرینی خوار و یا با الگوی غذایی هیجانی با BMI بالاتر از ۴۶ انجام شود،همچنین در افراد با دیابت نوع دوم این عمل با توجه به قدرت بالای آن گزینه مناسب تری است.

 

کدام نوع عمل جراحی برای شما مناسب است

در پایان ذکر این مطلب ضروری است که یک فلوشیپ توانمند لاپاروسکوپی و جراحی چاقی بر اساس الگوی غذایی، علائم رفلاکس معده به مری، سابقه بیماری های التهابی روده و داروهای مصرفی، نتیجه آندوسکوپی و پاتولوژی، سن بیمار و وابستگی به مصرف دخانیات و الکل و نکته های متعدد دیگر نوع عمل جراحی را انتخاب می کند و واضح و مبرهن است که انجام جراحی اسلیو برای همه بیماران صحیح نیست.