چرا میدان نقش جهان از زیباترین اماکن دیدنی اصفهان است؟

Drag to rearrange sections
Rich Text Content

میدان نقش جهان یکی از معروف ترین جاذبه های تاریخی و دیدنی اصفهان است که از گذشته تا به امروز مورد توجه قرار گرفته و به جرعت می توان گفت که هدف نیمی از گردشگران در سفر به اصفهان، رفتن به میدان نقش جهان و بازدید از این منطقه مهم است.

1a.jpg

اما اصفهان تنها به سبب میدان نقش جهان شهرت نیافته و وجود اماکن تاریخی دیگر هم موجب محبوبیت این شهر شده است. این شهر از لحاظ گردشگری، هنری، فرهنگی و اقتصادی بسیار غنی بوده و از گذشته تا به امروز پیشرفت چشمگیری در صنعت گردشگری داشته است تا جایی که وقتی صحبت از سفر در خانواده های ایرانی به میان می آید، انتخاب جمع کثیری از مردم سفر به اصفهان است. از این رو مردم مهمان نواز و دوست داشتنی اصفهان سالانه میزبان میلیون ها میلیون نفر گردشگر خارجی داخلی می باشد که با تهیه  بلیط هواپیما اصفهان به این شهر سفر کرده اند. اما از آن جایی که میدان نقش جهان دارای قسمت های بسیار متنوع و مختلفی می باشد، بهتر است پیش از بازدید از این مکان، اطلاعاتی کامل و جامع در خصوص تاریخچه و قسمت های مختلف آن به دست آورید. در ادامه با ما همراه باشید تا هر آنچه که نیاز است در مورد میدان نقش جهان اصفهان بدانید را در اختیارتان قرار دهیم.

2a.jpg

مروری بر تاریخچه میدان نقش جهان اصفهان

همانطور که می دانید میدان ها تنها جنبه یک المان ساختمانی یا معماری را برای پیدا کردن آدرس و خیابان ها نیستند و برخی از آن ها از اهمیت بیشتری بر خوردار می باشند. میدان ها همانند نمادی از هر شهر هستند مانند میدان آزادی تهران و یا میدان تاریخی ساعت در ساری  که قطعا با شنیدن نام این شهرها تصویری از میدان های تاریخی و زیبای شان در ذهن تان نقش می بندد و بدون شک این موضوع در مورد اصفهان و میدان نقش جهان هم صدق می کند. اما در مورد تاریخچه پر از فراز و نشیب میدان نقش جهان، روایات و داستان های بسیاری وجود دارد که قصد داریم در این مقاله به آن ها اشاره کنیم.

میدان نقش جهان در دوره تیموریان ساخته شد اما این میدان در آن زمان به این عظمت و بزرگی که اکنون است، نبود! گسترش این میدان در دوره های حکومتی مختلف افزایش می یافت و بیشترین تغییر را در زمان حکومت شاه عباس اول داشت. جالب است بدانید که اکثر بناهای قدیمی و زیبای اطراف آن هم در زمان شاه عباس ساخته شد. به دلیل اینکه حکومت شاه عباس در اصفهان بود، پس به میدان نقش جهان و سایر قسمت های شهر اهمیت بسیاری می داد، چراکه این شهر پایتخت حکومتی او بود و به همین دلیل اهمیت زیادی داشت.

3a.jpg

اما متاسفانه پس از چندی که مرکز حکومتی و پایتخت ایران از اصفهان به شیراز انتقال یافت، اهمیت به این شهر و میدان نقش جهان کمتر و کمتر شد تا جایی که با بی اهمیتی مردم، این بناها روز به روز آسیب بیشتری می دیدند و تخریب می شدند بیشترین تخریب آثار و بناهای نقش جهان در دوره قاجار ها اتفاق افتاد. اما سر انجام حکومت پهلوی روی کار آمد و از آن جا که شاه به زیبایی و شکوه بناها و آثار ارزشمند ایران اهمیت بسیاری می داد، دستور بازسازی و مرمت میدان نقش جهان و تمامی بناهای اطرافش را داد. امروزه اهمیت این جاذبه گردشگری آنقدر زیاد است که به هیچ وجه نمی گذارند گوشه از این آثار به جای مانده قدیمی رو به تخریب برود و مدام به بازسازی آن می پردازند.

علت اینکه میدان نقش جهان با چنین نامی شهرت یافت این بود که پیش از ساخت میدان، در همان محل یک باغ بسیار بزرگ وجود داشت که نام آن نقش جهان بود. میدان نقش جهان دارای 165 متر عرض بوده و طولی برابر با 500 متر دارد. مساحت این میدان85 هزار متر مربع بوده و جزء یکی از بزرگترین میدان های ایران به شمار می رود. البته میدان نقش جهان در چندین دوره تغییر نام داشته است، مثلا پس از اینکه شاه پهلوی به حکومت رسید نام این میدان را به "میدان شاه" تغییر دادند و پس از فروپاشی دولت پهلوی و پیروزی انقلاب اسلامی، تا مدت ها نام این میدان " میدان امام" بود! از طرف دیگر نام بناهای اطراف آن هم همزمان با تغییر هر حکومت تغییر می کرد. مثلا مسجدعباسی به مسجد شاه تبدیل شد و پس از مدتی هم با نام مسجد امام شهرت یافت! میدان نقش جهان و میدان امام نام اصلی و رسمی اکنون این میدان در اصفهان می باشد.

بر اساس کتب تاریخی به جای مانده و ثبت رویداد های مختلف در آن گفته شده است که در گذشته تمامی مراسمات مهم و جشن ها را در میدان نقش جهان برگزار می کردند. گاهی این مراسمات جنبه و جلوه رسمی تری به خود می گرفته است که علت آن هم این بوده که دولت هم در این مکان برگزار کننده چندین مراسم بوده است و گاه این مراسم ها جلوه ای غیر رسمی داشته که برگزار کنندگان آن مردم عادی شهر بودند. از جمله مراسمات مهم می توانیم به  رژه نظامی دولت، مراسم با شکوه آتش بازی، بازی مهیج چوگان، اشاره کنیم. به طورکلی اهمیت میدان نقش جهان آنقدر زیاد است که این مجموعه بزرگ و گردشگری سال ها پیش به عنوان یکی از آثار ملی ایران در سازمان ملی یونسکو به ثبت جهانی رسیده است.

4a.jpg

چه زمانی برای بازدید از میدان نقش جهان مناسب است؟

برای دیدن میدان نقش جهان و سایر جاذبه های شهر اصفهان، بهتر است که اطلاع پیدا کنید و بدانید که چه فصلی مناسب تر است. از آن جا که نحوه سفر هم بسیار اهمیت دارد، جاده هایی که به اصفهان ختم می شوند بسیار زیبا هستند تا جایی که برخی از مردم ترجیح می دهند برای لذت بیشتر از سفر با تهیه بلیط اتوبوس اصفهان به این شهر زیبا و بزرگ سفر کنند. اما از طرف دیگر و از آن جا که میدان نقش جهان اهمیت بسیاری در زمینه گردشگری دارد و تقریبا اولویت همه ی مردم برای بازدید است باید بدانید که چه زمانی برای رفتن به آن جا بهتر است. بر اساس تجارب و نظر سنجی در میان گردشگران؛ بهترین زمان برای سفر به اصفهان و بهترین زمین برای بازدید از میدان نقش جهان، فصل بهار است. در این فصل، میدان نقش جهان همچون بهشتی می شود که پس از دیدنش دوست ندارید به هیچ وجه آن را ترک کنید! یک بهشت زیبا که دارای 4 دروازه مختلف است و گویی درختان سرسبزش در لحظه ورود با زیبایی بی نظیرشان به شما خوشامد می گویند. البته زمان های دیگری هم برای بازدید از این آثار وجود دارد اما به پای بهار نمی رسند! فصل هایی همچون تابستان که در این مورد بهتر است در اواخر تابستان به اصفهان بروید و یا اوایل شروع فصل پاییز که هوا رو به خنکی رفته و خبری از سرمای خشک و استخوان سوز زمستانی نیست. جالب است بدانید که شهرداری اصفهان در ایام نوروز تورهای رایگانی را در اختیار گردشگران قرار می دهد تا اصفهان گردی کنند.

5a.jpg

برای بازدید از میدان نقش جهان باید بلیط تهیه کنیم؟

برای رفتن به میدان نقش جهان و بازدید از آن نیازی نیست که هزینه ای بپردازید البته اگر قصد بازدید از بناها و آثار تاریخی اطراف آن را داشته باشید وضعیت فرق کرده و حتما باید بلیط تهیه کنید. برای بازدید از میدان نقش جهان هر ساعتی می توانید به آن جا بروید اما برای دیدن بناهای تاریخ باید حتما سر یک ساعت مشخص در آن جا حضور داشته باشید که این ساعت معمولا 9 صبح تا 2 ظهر بوده و پس از آن یک وقفه برای استراحت کارکنان و اهالی حجره ها افتاده و سپس فعالیت شان تا 11 شب ادامه خواهد داشت.

معرفی آثار و بناهای اطراف میدان نقش جهان

میدان نقش جهان در گذشته و امروز از لحاظ اقتصادی، مذهبی، سیاسی، هنری و فرهنگی بسیار با اهمیت و غنی بوده و از همین رو اهمیت زیادی برای اصفهان دارد. اما اگر قصد بازدید از قسمت های مختلف و اطراف میدان نقش جهان را داشته باشید باید بگوییم که باید حداقل دو روز از وقت خود را صرف بازدید کنید! چراکه مجموعه های اطراف آن بسیار زیاد هستند و نمی توان همه ی آن ها را در طول یک روز دید! از این رو لازم دانستیم که پیش از اینکه برای سفر به اصفهان راهی شوید بخش هایی مختلف از اطراف این میدان را به شما معرفی نماییم.

مسجد شاه

مسجد شاه که در گذشته با نام های دیگری همچون مسجد سلطانی و مسجد جامع و مسجد امام هم شهرت داشته است، جزء یکی از معروف ترین اماکن مذهبی میدان نقش جهان است که یادگاری از دوران حکومتی صفویان می باشد. معماری این اثر تاریخی بسیار منحصر به فرد بوده و درون آن تماما با کاشی هایی زیبا مزین گشته که این کاشی کاری ها هم در قرن 11 ام هجری انجام شده است. این بنا به قدری از لحاظ قدمت اهمیت دارد که در سال 1310 با شماره ثبت 107 به عنوان یکی از آثارملی ایران به ثبت جهانی رسیده است. مسجد شاه یا همان مسجد امام در ضلع جنوبی میدان واقع شده  است.

کاخ باشکوه عالی قاپو

6a.jpg

یکی دیگر از قسمت های با شکوه و با عظمت میدان نقش جهان، کاخ زیبای عالی قاپو است که اثری جاویدان از  معماران ایرانی زبده می باشد. این کاخ یادگاری از دوران صفوی هاست که تاریخ تقریبی آن بین سال های 971 و 977 می باشد. این بنا زمانی ساخته شد که پایتخت حکومتی شاه عباس اول از قزوین به اصفهان انتقال یافت و از این رو برای شاه این کاخ با شکوه را ساختند.کاخ عالی قاپو 6 طبقه دارد که هر یک از این طبقات دارای زیبایی های منحصر به فرد خود می باشند. هر طبقه گوشه ای از هنر معماری ایرانی را به رخ می کشد تا جایی که نمی توانید از در و دیوارهایش چشم بردارید!

جالب است بدانید که مراحل ساخت کاخ عالی قاپو میان 70 تا 100 سال ادامه داشت که این یعنی در 3 دوره حکومتی مختلف را شامل می شده است که به ترتیب عبارت اند از دوره شاه عباس اول، شاه عباس دوم و در نهایت شاه سلیمان! اما معنی عالی قاپو چیست؟شاید نام این عمارت کمی برای تان عجیب باشد. عالی قاپو به معنی " سر در بلند" می باشد. علت نامگذاری این بنا به چنین نامی به این دلیل است که ارتفاع آن به 36 متر می رسد و می توان گفت در زمان خودش جزء بلندترین بناهای اصفهان به شمار می رفته است. این کاخ در هر سمت یک نمای مختلف را ارائه می دهد و آن هم به دلیل نحوه معماری اش می باشد.

7a.jpg

سردر قیصریه

 سردر قیصریه درست در مجاور مسجد جامع عباسی قرار دارد. این سردر یک انحنای قوس مانند داشته و بالای آن با هنر زیبای کاشیکاری سنتی مزین گشته و قسمتی دیگر از آن هم با نقاشی های نفیس ایرانی تزیین شده است. این سردر در اصل یکی از ورودی های بازاری سر پوشیده به نام بازار قیصریه در میدان نقش جهان است. بسیاری از باستان شناسان بر این باورند چیزی که باعث شکوه و جلال بیشتر میدان نقش جهان گشته وجود همین سردر زیبا و قدمتی است. در زمانی که صفویان بر اصفهان حکومت می کردند سردر قیصریه شکل و شمایل دیگری داشت. این قسمت در سال1029 هجری ساخته شد و می توان گفت که در آن زمان بازار قیصریه جزء یکی از مهم ترین قطب های اقتصادی در اصفهان به شمار می رفت.

هنگامی که از سردر گذشته و وارد بازار می شوید و به وسط آن می رسید یک محوطه گرد مانند بزرگ وجود دارد که گنبدی بر روی آن بنا شده  و در ضلع غربی هم حجره ها و کاروانسراهایی وجود دارند. این کاروانسراها در قالب 2 طبقه قرار گرفته اند و تعداد شان به 150 حجره می رسد. در ضلع شرقی بازار هم ضراب خانه ای قرار داشته که اکنون به تجارت خانه تبدیل گشته است. در بازار قیصریه
می توانید سوغاتی های خوبی برای عزیزان تان تهیه کنید، چراکه بیشتر حجره های آن به فروش صنایع دستی و سوغاتی های ناب اصفهان اختصاص داده شده اند.

8a.jpg

مسجد شیخ لطف الله

یکی دیگر از مساجد باشکوه اطراف میدان نقش جهان، مسجد شیخ لطف الله است که درست در قسمت شرقی میدان قرار دارد و در مجاور کاخ عالی قاپو می باشد. این مسجد در سال 1011 احداث شد و ساعت آن تا 17 سال بعد یعنی سال 1028 هجری قمری ادامه داشت. مسجد شیخ لطف الله به دستور شاه عباس اول ساخته شد به همین خاطر معماری آن بسیار خاص تر بوده تا جایی که سردر این بنا و تزئیناتش به قدری منحصر به فرد هستند که در لحظه ورود نمی توانید از آن ها چشم بردارید. در گذشته این مسجد یک مسجد اختصاصی و جایگاهی مخصوص برای عبادات و انجام فرایض دینی خانواده و خاندان شاه بود. در آن زمان یک شیخ در اصفهان زندگی می کرد که جزء شخصیت های برجسته به لحاظ مذهبی در این شهر بود به همین خاطر برای ادای احترام به این شیخ بزرگوار نام او را بر روی این مسجد نهادند.

این مسجد در نوع خود در زمان ساختش جزء یکی از شاهکاری های معماری در ایران محسوب می شد همچنان که اکنون هم همینطور است! کاشی کاری ها و سایر تزیینات مختلفی که برای این مکان مذهبی به کار رفته شده بسیار زیبا هستند. هنگامی که وارد مسجد می شوید یک محراب وجود دارد که بالای آن را با هنر مقرنس کاری تزیین کرده اند. درون محراب هم 2 لوح قرار گرفته است و اطرافش هم کتیبه هایی نفیس وجود دارد که بر روی آن با خطی خوش از علیرضا عباسی نوشته شده است.

برخی از این کتییبه ها آیات قرآن هستند و برخی دیگر روایاتی مذهبی و احادیثی از امامان بزرگوارمان. در ضلع شرقی مسجد هم کتیبه هایی وجود دارد که بر روی آن ها با خط زیبای یک خطاط به نام باقر، اشعاری زیبا و خواندنی هک شده است. معماری این بنا هم به دست محمدرضا اصفهانی یکی از معروف ترین و البته کارکشته ترین معماران اصفهانی صورت گرفته است. این بنا آنقدر با شکوه و زیباست که برخی از مهندسین برجسته با دیدن آن می گویند نمی توان این اثر را ساخته دست انسان ها دانست!

9a.jpg

دروازه قدیمی چوگان

دروازه چوگان در قسمت جنوبی و شمالی میدان نقش جهان قرار دارد. این دروازه به صورت ستون هایی نسبتا کوتاه بوده که از جنس سنگ هستند. اهمیت دروازه چوگان در گذشته بسیار زیاد بود اما اکنون مردم بی تفاوت از کنار آن ها رد می شوند! چوگان یکی از بازی های مورد علاقه شاهان در شاهزاده ها در آن زمان بوده است و به همین دلیل از اهمیت بسیاری برخوردار بوده. بازی به این صورت است که اسب سوار باید بتواند با چوب دستی مخصوصش توپی که بروی زمین در حال چرخش است را به دروازه حریف مقابلش انتقال دهد تا برنده شود. طول زمین بازی چوگان در میدان نقش جهان حدود 8350 متر مربع بوده است. جالب است بدانید که در طول سال چندباری این بازی به صورت نمایشی در میدان نقش جهان برگزار می گردد تا مردم بهتر با آن آشنا شوند.

rich_text    
Drag to rearrange sections
Rich Text Content
rich_text    

Page Comments